بچه‌ها باید چه چیزی تماشا کنند؟ به فهرست ما از بهترین نمایش‌های انیمیشنی نگاهی بیندازید. با توجه به اینکه بچه‌ها زمان زیادی را صرف تماشای کارتون‌ها می‌کنند، طبیعی است که والدین هم باید به این موضوع توجه کنند. مصرف کارتون می‌تواند بر جنبه‌های مختلف رشد کودک تأثیر بگذارد، از جمله رشد عاطفی، شناختی و اجتماعی.
ورونیکا وست، روانشناس و بنیان‌گذار وب‌سایت «ذهن درخشان من»، می‌گوید: «کارتون‌ها قدرت تغییر دیدگاه بچه‌ها درباره جهان را دارند، از جمله اینکه چگونه با دوستان خود تعامل می‌کنند و به چالش‌ها نزدیک می‌شوند.»
دیا آنا کارپنتر، مربی والدین در انجمن کودکان آریزونا، معتقد است که کارتون‌ها می‌توانند در دوران حیاتی زندگی بچه‌ها که ارزش‌ها و رفتارهای اجتماعی در حال شکل‌گیری هستند، تأثیر زیادی بر رشد آن‌ها بگذارند. او می‌گوید: «انتخاب محتوای آموزشی و غنی و مناسب با سن کودک از سوی والدین بسیار مهم است تا از رشد شناختی و اجتماعی آن‌ها حمایت شود. محتوای باکیفیت می‌تواند کنجکاوی، خلاقیت و مهارت‌های حل مسئله را تشویق کند، در حالی که سرگرمی‌های منفعل ممکن است این مزایای رشدی را ارائه ندهند.»
اما والدین باید به چه نکاتی توجه کنند؟ اولین نکته، مناسب بودن سن است و سپس الگوهای مثبت که به ترویج مهربانی و همدلی کمک می‌کنند. انتخاب نمایش‌هایی که یادگیری و کنجکاوی را به شیوه‌های سرگرم‌کننده و جذاب حمایت می‌کنند نیز مهم است. کارتون‌هایی که ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی که والدین می‌خواهند در بچه‌هایشان نهادینه کنند، تقویت می‌کنند.
تحول کارتون‌های کودکان
وست می‌گوید: «کارتون‌ها قطعاً بزرگ شده‌اند. در گذشته، بیشتر بر روی سقوط آتش‌نشان‌ها و تعقیب‌های وحشیانه تمرکز داشتند—خنده‌دار، اما شاید نه از نظر محتوای روشنگر. کارتون‌های امروز کمی عمق بیشتری دارند. آن‌ها به مسائلی مانند تاب‌آوری عاطفی و کار تیمی پرداخته‌اند، اما هنوز هم با صداهای خنده‌دار و چهره‌های بامزه همراه هستند.»
کارتون‌ها در اوایل قرن بیستم به عنوان فیلم‌های کوتاه و بی‌صدا که قبل از فیلم اصلی در سینماها نمایش داده می‌شدند، آغاز شدند. صداگذاری همزمان آن‌ها را به یک رویداد سینمایی محبوب‌تر تبدیل کرد، به خصوص با معرفی میکی ماوس. دهه‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ به عنوان دوره طلایی کارتون‌ها شناخته می‌شود. استودیوهای بزرگ شخصیت‌های نمادینی مانند باگز بانی و خانواده فلیندستون را خلق کردند.
دهه ۱۹۷۰ شاهد ظهور برنامه‌های تلویزیونی کارتون شنبه صبح بود که به طور خاص برای کودکان ساخته شده بود. همچنین، کالاهایی مانند اسباب‌بازی‌ها و بازی‌ها در کنار برنامه‌هایی مانند «اسکوبی دو» و «ترنسفورمرها» به بازار آمدند. دهه ۱۹۹۰ با ظهور انیمیشن دیجیتال همراه بود. شخصیت‌هایی مانند «راگرتس» و «اسفنج باب مربع» با رنگ‌های زنده و داستان‌های پیچیده‌تر معرفی شدند. همچنین فیلم‌های انیمیشن سه‌بعدی دیزنی و پیکسار نیز در این زمان ظهور کردند و کانال‌های تلویزیونی مختص کارتون‌ها راه‌اندازی شدند.
امروز، اینترنت و پلتفرم‌های استریم، نحوه ساخت و مصرف کارتون‌ها را تغییر داده‌اند. اکنون بچه‌ها به برنامه‌های درخواستی از طریق نتفلیکس، دیزنی+ و یوتیوب دسترسی فوری دارند.
بنابراین، از فریم‌های دست‌کشیده اولیه تا انیمیشن‌های CGI و هوش مصنوعی، کارتون‌ها پیشرفت زیادی کرده‌اند. وست می‌گوید: «حالا تنها به خنده ختم نمی‌شود – بلکه یادگیری نحوه مدیریت فراز و نشیب‌های زندگی در حالی که یک شنل به تن دارند و با شرورهای فضایی مبارزه می‌کنند نیز مهم است.»
فواید تماشای کارتون‌های باکیفیت
کارپنتر می‌گوید: «کارتون‌های باکیفیت می‌توانند ابزارهای ارزشمندی برای رشد کودک باشند. کارتون‌های آموزشی می‌توانند مفاهیمی مانند اعداد، حروف و اشکال را معرفی کنند و همچنین درس‌های زندگی مهمی مانند به اشتراک‌گذاری، همدلی و استقامت را آموزش دهند.»
اکثر کارتون‌ها دارای برخی عناصر آموزشی هستند که درس‌های تعاملی را شامل می‌شوند و مفاهیم را تقویت کرده و یادگیری را سرگرم‌کننده می‌کنند. شخصیت‌ها معمولاً در حال مدیریت دوستی‌ها، احساسات و چالش‌ها دیده می‌شوند و رفتارهای مثبت راهنمایی برای مدیریت احساسات و حل تعارض ارائه می‌دهند. کارتون‌ها همچنین تخیلات جوانان را تشویق می‌کنند و خلاقیت و ماجراجویی را تحریک می‌کنند. وست می‌گوید: «کارتون‌های خوب مانند چاقوی ارتش سوئیسی دوران کودکی هستند. آن‌ها آموزش می‌دهند، سرگرم می‌کنند و در توسعه مهارت‌های اجتماعی حیاتی کمک می‌کنند. بله، می‌توانید نیم ساعت سرگرمی بی‌فکر به بچه‌ها بدهید. اما در حین این کار، چرا برخی درس‌های حل مسئله خلاقانه، هوش عاطفی و کار تیمی را شامل نکنید؟ وقتی بچه شما برنامه‌های باکیفیت تماشا می‌کند، تنها نمی‌خندد، بلکه یاد می‌گیرد چگونه قهرمان داستان خود باشد.»
بهترین کارتون‌ها برای گروه‌های سنی مختلف
کودکان پیش‌دبستانی (سنین ۳ تا ۵)
– بلوئی
این کارتون محبوب و مورد ستایش به خاطر داستان‌سرایی جذاب، روابط مثبت خانوادگی و مضامین قابل ارتباط شناخته می‌شود.
– پپا پیگ
این کارتون محبوب که دنبال‌کنندگان بین‌المللی دارد، با انیمیشن ساده و موضوعات قابل ارتباط ساخته شده است.
– محله دنیل تایگر
این برنامه به خاطر رویکرد آموزشی اجتماعی-عاطفی خود مورد تحسین قرار گرفته و درس‌های مهم زندگی را از طریق راهکارهای ملایم و عملی به کودکان آموزش می‌دهد.
– راک پوفین
این کارتون با تن‌های آرام و تأکید بر طبیعت، به خاطر ارزش آموزشی و داستان‌سرایی آرامش‌بخش آن محبوب است.
ابتدایی‌های اولیه (سنین ۶ تا ۸)
– پاو پاترول
این کارتون بزرگ و پر از هیجان، ماجراهای سگ‌های نجات را به صورت رنگارنگ و هیجان‌انگیز به تصویر می‌کشد.
– وایلد کراس
این برنامه که به خاطر محتوای آموزشی‌اش درباره حیات‌وحش و اکوسیستم‌ها مورد تحسین والدین قرار گرفته، ماجراجویی را با حقایق مربوط به حیوانات ترکیب می‌کند.
– خانه پر سر و صدا
این کارتون به خاطر تصویرسازی از دینامیک‌های خواهر و برادری محبوب است و همزمان هم سرگرمی و هم درس‌های زندگی خانوادگی را ارائه می‌دهد.
– کیپو و عصر موجودات شگفت‌انگیز
این برنامه فانتزی-ماجراجویانه به خاطر انیمیشن خیره‌کننده و مضامین پذیرش و تنوع شناخته شده است.
نوجوانان (سنین ۹ تا ۱۲)
– آواتار: آخرین بادافزار
این کارتون به خاطر شخصیت‌ها، مضامین عمیق و ساخت دنیای غنی‌اش مورد محبت طرفداران و منتقدان قرار گرفته و یکی از بهترین سریال‌های انیمیشنی به حساب می‌آید.
– گراویتی فالز
این کارتون به خاطر شوخی‌های هوشمندانه، معماهای پیچیده و توسعه شخصیت‌های عمیق، طرفداران زیادی دارد.
– هیلدا
کودکانی که از روایت‌های ماجراجویانه و در عین حال دلگرم‌کننده لذت می‌برند، هیلدا را که به خاطر انیمیشن عالی و ساخت دنیای جادویی‌اش مشهور است، دوست خواهند داشت.
– پرنسس اژدها
با داستان فانتزی حماسی و مضامین خانواده و عدالت، پرنسس اژدها دارای طرفداران قوی است.
۱۰ کارتون محبوب برای کودکان
– اسپنج‌باب مربع
– گروه سنی هدف: ۶-۱۲
– مضامین: دوستی، ماجراجویی، شوخی
– ارزش آموزشی: به طور غیرمستقیم به آموزش تاب‌آوری، خلاقیت و اهمیت دوستی می‌پردازد.
– پپا پیگ
– گروه سنی هدف: ۳-۵
– مضامین: خانواده، زندگی روزمره، مهارت‌های اجتماعی
– ارزش آموزشی: درس‌هایی درباره آداب و معاشرت، تعاملات اجتماعی و حل مسئله ارائه می‌دهد.
– پاو پاترول
– گروه سنی هدف: ۳-۶
– مضامین: کار گروهی، مسئولیت‌پذیری، حل مسئله
– ارزش آموزشی: بر همکاری، تفکر انتقادی و خدمات اجتماعی تأکید می‌کند.
– سیمپسون‌ها
– گروه سنی هدف: ۱۲+
– مضامین: خانواده، طنز، مسائل اجتماعی
– ارزش آموزشی: از طریق طنز، به مسائل اجتماعی می‌پردازد و برای مخاطبان بزرگ‌تر مناسب است.
– بلوئی
– گروه سنی هدف: ۳-۶
– مضامین: خانواده، بازی، رشد عاطفی
– ارزش آموزشی: مهارت‌های اجتماعی، پیوند خانوادگی و بازی تخیلی را آموزش می‌دهد.
– پونی کوچولوی من: دوستی جادویی
– گروه سنی هدف: ۵-۸
– مضامین: دوستی، مهربانی، تنوع
– ارزش آموزشی: بر ارزش‌های دوستی، همکاری و درک تفاوت‌ها میان دوستان تأکید می‌کند.
– دورا کاوشگر
– گروه سنی هدف: ۳-۶
– مضامین: ماجراجویی، حل مسئله، یادگیری دو زبانه
– ارزش آموزشی: واژگان پایه اسپانیایی، تفکر انتقادی و حل مسئله را آموزش می‌دهد.
– تیین تایتانز گو!
– گروه سنی هدف: ۷-۱۲
– مضامین: دوستی، ماجراجویی‌های ابرقهرمانی، شوخی
– ارزش آموزشی: به کار گروهی و استقامت می‌پردازد.
مان ماجراجویی
گروه سنی هدف:۹-۱۴
مضامین: دوستی، کاوش، فانتزی
ارزش آموزشی: به مضامین وفاداری، تاب‌آوری و رشد شخصی می‌پردازد.
تام و جری
گروه سنی هدف: ۶-۱۲
مضامین: رقابت، شوخی، کمدی اسلپ‌استیک
ارزش آموزشی:به خاطر سبک انیمیشن کلاسیک و ارزش سرگرمی‌اش مورد توجه قرار گرفته است.
کارتون‌های آموزشی
کارتون‌سازان می‌گویند کارتون‌هایی که بر روی موضوعات آموزشی یا مهارت‌های زندگی تمرکز دارند، می‌توانند به توسعه مهارت‌های شخصی و بین‌فردی مهم کمک کنند. “برای مثال، کودکانی که کارتون‌هایی می‌بینند که به مدل‌سازی روال‌های روزمره یا مهارت‌های اجتماعی مانند اشتراک‌گذاری و همدلی می‌پردازند، می‌توانند این رفتارها را در عمل ببینند و درک کنند که چگونه باید آن‌ها را در زندگی واقعی به کار ببرند.” او می‌گوید که بحث و گفت‌وگو با فرزندتان درباره آنچه دیده‌اند، می‌تواند به ساخت واژگان و مهارت‌های زبانی آن‌ها کمک کند، زیرا آن‌ها آنچه را که مشاهده کرده‌اند پردازش و بیان می‌کنند.
وست می‌گوید که کارتون‌های آموزشی مانند معلم‌های سرگرم‌کننده‌ای هستند که ریاضیات را به بازی تبدیل می‌کنند یا مهارت‌های اجتماعی را به عنوان یک ماجراجویی ارائه می‌دهند. “وقتی یک کارتون یادگیری را سرگرم‌کننده می‌کند، کودکان به‌سختی متوجه می‌شوند که در حال یادگیری هر چیزی از شمارش تا اشتراک‌گذاری هستند.”
او کارتون‌هایی را که مهارت‌های زندگی را آموزش می‌دهند، به‌عنوان “کمپ‌های آموزشی اجتماعی-عاطفی کوچک که به شکل سرگرمی هستند” توصیف می‌کند. “این کارتون‌ها به کودکان کمک می‌کنند تا بیاموزند چگونه با احساسات بزرگ کنار بیایند و همدلی، حل مسئله و صبر را تمرین کنند. می‌توان کارتون‌ها را به‌عنوان درس‌های کوچک زندگی در بسته‌های روشن و بامزه در نظر گرفت.”
کارتون‌های آموزشی پیشنهادی:
سید بچه دانشمند
این کارتون به کودکان پیش‌دبستانی مفاهیم علمی مانند آب‌وهوا، بدن انسان و فیزیک پایه را معرفی می‌کند. این کارتون به تفکر انتقادی و مهارت‌های حل مسئله از طریق نشان دادن چگونگی پرسیدن سوالات تشویق می‌کند.
سایبرچیس
برای کودکان ۶ تا ۱۱ ساله، ماجراجویی‌های مبتنی بر ریاضیات این برنامه شامل هندسه، جبر و حل مسئله است و همکاری و استقامت را ترویج می‌کند.
وردگیر
کودکان در سنین ابتدایی در هر قسمت از این ابرقهرمان، واژه‌های جدیدی یاد می‌گیرند و مهارت‌های زبانی، تفکر انتقادی و اخلاق را تقویت می‌کنند.
اتوبوس جادویی
سفرهای علمی با موضوعات علمی به بررسی موضوعاتی مانند فضا، اکوسیستم‌ها و بدن انسان می‌پردازند و کنجکاوی، کار گروهی و خلاقیت را تشویق می‌کنند.
پگ و گربه
پگ و گربه‌اش با استفاده از مهارت‌های ریاضی پایه، مشکلات روزمره کودکان پیش‌دبستانی را حل می‌کنند.
