۱۵ توصیه مؤثر برای والدین کودکان پیش دبستانی
اگر پدر و مادر کودکی پیش دبستانی هستید که سرشار از انرژی است و درباره هرچیزی از شما سوال میپرسد، احتمالاً برای شما سخت است که پا به پای انرژی او، فعالیت کنید. کودک پیش دبستانی شما ممکن است همیشه شما را سر پا نگه دارد و گاهی شاید مجبور شوید به دنبالش بدوید و او را از خطرات و آسیبهای احتمالی حفظ کنید. چنین کاری بعضی وقتها، خیلی سخت و خستهکننده میشود.بزرگ کردن بچهها یکی از چالشبرانگیزترین کارهای دنیا است اما خبر خوب این است که مجبور نیستید به تنهایی انجامش دهید. هر چالشی، راهحلی دارد. دراین مقاله میخواهیم نکاتی در مورد فرزندپروری کودکان پیش دبستانی ارائه دهیم که به شما کمک میکند آنها را همانطوری که دوست دارید، تربیت کنید.
نکات مهم در تربیت کودکان پیش دبستانی
تربیت کودکان روندی دنبالهدار است. به همین جهت اگر میخواهید کودکتان در پیش دبستان، دوران دلنشینی را تجربه کند، بهتر است از همان روزهای اول، نکات مهمی را در مورد شیوه رفتار با آنها در نظر بگیرید. در این بخش میخواهیم از نکات کاربردی و مؤثری بگوییم که به کودک شما کمک میکند در دوران پیش دبستان، از حضور خود در مهد و خانه کودک لذت ببرد و احساس خوبی داشته باشد.
۱. مهارتهای ارتباطی کودکان پیش دبستانی را تقویت کنید
مهارتهای ارتباطی کودکان پیشدبستانی بسیار مهم است؛ چرا که آنها تازه میخواهند وارد محیط جدیدی به نام پیش دبستانی شوند. پس باید بتوانند با دوستان، مربیان و مدیران آنجا ارتباطی مؤثر برقرار کنند. به همین جهت تلاش برای تقویت مهارتهای ارتباطی یکی از مهمترین نکتههای رفتاری با کودکان پیش دبستان است. کودکان همیشه از شما به عنوان یک الگو تقلید میکنند؛ اگر شما مهارت ارتباطی مؤثری با دیگران برقرار کنید، او نیز به مرور زمان میتواند ارتباط مؤثری شکل دهد.
۲. به کودکان پیش دبستانی آموزش دهید شنوندههای خوبی باشند
همه ما میدانیم سر و کار داشتن با ذهن کنجکاو کودکان نوپا، چالشبرانگیز است. با این حال، در دوران پیش دبستانی، آنها باید در فعالیتهای مختلفی مانند بازیهای گروهی، کاردستی و نقاشی شرکت کند.برای موفق شدن در این کارها، کودک پیش دبستانی باید بتواند بهخوبی، چند دقیقهای به توضیحات مربی خود گوش دهد. به همین دلیل باید به او یاد بدهید شنونده خوبی باشد. «شنونده خوب بودن» به او کمک میکند فعالانه در فعالیتهای مختلف پیش دبستانی شرکت کند. یکی از روشهای افزایش دقت در شنیدن، قصهگویی برای کودکان است. میتوانید هر روز برای آنها قصه بخوانید و بعد از تمام شدن آن، از کودکانتان بخواهید قصه را برای شما تعریف کنند. چنین کاری در قالب بازی و قصهگویی، مهارتهای دقت و توجه کودک شما را افزایش میدهد.
۳. کار گروهی را به کودکان پیش دبستانی آموزش دهید
هنگامی که کودک شما وارد پیش دبستانی میشود حداقل ۴ تا ۵ ساعت از روزش را با همسالان و مربیهای خود میگذراند. برای اطمینان از اینکه کودک شما با بچههای دیگر صحبت میکند و در فعالیتهای گروهی با آنها همراه میشود، لازم است کار گروهی را یاد بگیرد. این کار باعث میشود در زمان رفتن به مدرسه هم دچار مسائل کمتری شود. برای تقویت مهارت کار گروهی در کودکان، میتوانید بازیهای گروهی مختلفی را با کودکانتان انجام دهید.
۴. به کودکان پیش دبستانی آموزش دهید قوانین و دستورالعملها را رعایت کنند
احترام به قوانین و رعایت دستورالعملها بسیار مهم و واجب است. شما باید به فرزند خود آموزش دهید از دستورالعملها و قوانین مختلف، پیروی کند. به همین جهت پیش از ورود به پیش دبستانی باید او را آماده کنید. از همین امروز میتوانید به او آموزش دهید به معلم خود گوش دهد و دستورالعملهای لازم را رعایت کند. برای آموزش رعایت قوانین، از روشهای مستقیم استفاده نکنید. به جای آن، میتوانید از بازیهای گوناگون استفاده کنید. هر بازی، قوانین مربوط به خودش را دارد. با استفاده از انواع سرگرمی و بازیهای رومیزی، میتوانید به او آموزش دهید در هر زمانی باید قوانین مختلفی را رعایت کند.
۵. کار با لوازم تحریر را به کودک پیش دبستانی خود آموزش دهید
هنگامی که کودک شما به پیش دبستانی میرود، باید بتواند با برخی لوازم نگارش مانند مداد، مداد رنگی، قیچی، موم و مواردی از این دست کار کند. برای اینکه کودک شما بتواند به شکل درست از این وسایل استفاده کند، بهتر است قبل از ورود به مدرسه و پیش دبستان، به او آموزش دهید چگونه کارش را با این وسایل، پیش ببرد. برای مثال او را تشویق کنید نقاشی بکشد، کاردستی درست کند و شکلهای مختلف را با قیچی مناسب کودکان برش دهد.
۶. کودک پیش دبستانی خود را تشویق کنید مستقل باشد
پیش از ورود کودکتان به پیش دبستانی، باید به او یاد بدهید تا حدی مستقل شود. او باید بتواند برخی از فعالیتهای شخصیاش را، خودش به تنهایی انجام دهد. برای مثال معمولاً هنگامی که کودک در خانه میخواهد دستهایش را بشوید، یکی از والدین به او کمک میکنند؛ اما فراموش نکنید که در پیش دبستان، او باید به تنهایی از پس چنین کارهایی بربیاید. همچنین یادتان باشد آموزش مستقل بودن به کودک، باعث میشود او احساس مسئولیتپذیری بیشتری داشته باشد و روی عزت نفس و اعتماد به نفس او نیز تأثیر میگذارد.
۷. همیشه برای کودکان پیش دبستانی خود، یک روال مشخص داشته باشید
همیشه سعی کنید در خانواده، یک برنامه مشخص و معین برای وعدههای غذایی، خواب، بازی و دیگر کارهای روزانه داشته باشید. این کار، هم برای کودک پیش دبستانی شما و هم برای خود شما، خوب است. چرا که نه تنها نظم و انضباط را به کودک شما آموزش میدهد، بلکه به شما کمک میکند زمان خود را به بهترین شکل مدیریت کنید. اگر از همین کودکی، یک برنامه مشخص برای زندگی و کارهای خود در خانواده داشته باشید، دیگر نیازی نیست هنگام غذا خوردن و خوابیدن به دنبال کودک خود بدوید و بخواهید مجبورش کنید؛ او طبق برنامه و عادت، خودش حاضر میشود.
۸. به عنوان والدین کودک پیش دبستانی، زیادی سختگیر نباشید
گاهی والدین، انضباط را با سختگیری اشتباه میگیرند. اگر با فرزند پیش دبستانی خود زیاد از حد سختگیرانه رفتار کنید، او نیز با شما لجبازی خواهد کرد. پس بهتر است با فرزند خود از در دوستی وارد شوید. در این صورت با شما احساس صمیمیت بیشتری خواهد داشت، اعتماد میکند و از حرف زدن یا ارتباط با شما نمیترسد. به این شکل تمام مشکلاتش را با شما مطرح میکند و ارتباط محکمی بین شما و کودکتان ایجاد میشود.
۹. تسلیم خشم و عصبانیت فرزند پیش دبستانی خود نشوید
بعضی از کودکان پیش دبستانی، وقتی کارها به شکلی که میخواهند پیش نمیرود، به شدت عصبانی میشوند. در چنین شرایطی، تلاش کنید از عصبانی شدن آنها، خشمگین نشوید. هنگامی که کودک هنگام انجام برخی کارها عصبانی میشود، بهتر است او را به انجام کار دیگری هدایت کنید. بهترین راهحل این است که علت این رفتارها را در کودک خود، شناسایی و آن را حل کنید.
۱۰. با کودکان پیش دبستانی، مانند یک فرد بالغ رفتار نکنید
برخی والدین از کودکان خود انتظارات بسیار زیادی دارند. به همین دلیل در هر شرایطی سعی میکنند با او مانند یک فرد بزرگسال رفتار کنند. اما فراموش نکنید او هنوز کودک است و باید متناسب با یک کودک با او برخورد شود. توقع نداشته باشید هر چیزی را که میگویید، سریع متوجه شود. صبور باشید و اجازه دهید با سرعت خودش یاد بگیرد. نکته مهم این است او را به یادگیری تشویق کنید و به تلاش خود ادامه دهید. سعی کنید متناسب با علایق و انگیزههای او پیش بروید.
۱۱. به کودکان پیش دبستانی خود، دائما «نه» نگویید
با اینکه ممکن است چالشبرانگیز باشد اما سعی کنید به بیشتر درخواستهای فرزندتان نه نگویید. کودکان بسیار حساس هستند و اگر زیاد از شما «نه» بشنوند، ممکن است احساس کنند دوستشان ندارید. همچنین اگر همیشه و در مورد هر کاری، به کودک خود «نه» بگویید، ممکن است بعد از مدتی سرکشی کند. اگر لازم است به او «نه» بگویید، سعی کنید به آرامی با او صحبت کنید و دلیلش را نیز توضیح دهید تا متوجه شود.
۱۲. تحسین کردن کودکان پیش دبستانی را فراموش نکنید
حتی ما بزرگترها هم دوست داریم در برخی شرایط از تلاشهایمان قدردانی کنند. کودک شما هم همینطور است و دوست دارد هنگامی که کار خوبی انجام میدهد، تحسین شود.
برای تربیت فرزندی مستقل و مسئول، باید آنها را تشویق کنید. فراموش نکنید که اگر کودک شما کار اشتباهی کرد، درباره اشتباهات او نیز صحبت کنید تا متوجه شود چرا آن کار اشتباه است. نمیتوان از کودکان انتظار داشت بدون اینکه علت خطا بودن کاری را بدانند، دیگر تکرارش نکنند.
۱۳. سر کودک پیش دبستانی خودتان را بیش از اندازه شلوغ نکنید
توقع نداشته باشید کودکتان همه چیز را باهم یاد بگیرد. هر کودکی با دیگر کودکان متفاوت است؛ ممکن است کودک شما با سرعت متفاوتی به نسبت کودکان دیگر، یاد بگیرد. نباید از او توقع زیادی داشته باشید؛ انتظارات شما باید در حد توانایی سنی فرزندتان باشد. کودک خود را به اندازه تواناییهایش بپذیرید و برنامه متعادل و مناسبی برای یادگیری او داشته باشید. فراموش نکنید او هنوز یک کودک پیش دبستانی است و مسیری طولانی دارد تا چیزهای بسیار زیادی آموزش ببیند. پس به اندزه تواناییهایی که دارد، برای او آموزش در نظر بگیرید و او را خسته نکنید.
۱۴. برای کودک پیش دبستانی خود الگوی مناسبی باشید
فرزند شما، بیشتر زمانش را با شما که پدر و مادرش هستید سپری میکند؛ به همین جهت مو به مو از رفتارهای شما الگوبرداری میکند. چرا که والدینش را بهترین آدمهای روی زمین میبیند و سعی میکند همه رفتارهایش را شبیه به شما انجام دهد. پس هر کاری که انجام میدهید به طور مستقیم روی رفتارهای فرزند در حال رشدتان تأثیرگذار است. همیشه سعی کنید بهترین کارها را انجام دهید، صادق باشید و با دیگران خوب رفتار کنید تا او نیز از رفتار شما الگوبرداری کند.
۱۵. با کودک پیش دبستانی خود، پیوند محکمی ایجاد کنید
همانگونه که در ابتدای مقاله نیز گفتیم، تربیت و هدایت ذهن کودکان پیش دبستانی کار چالشبرانگیزی است. اما این کار، همچنین تجربه بسیار لذتبخشی است. بنابراین از کارهای کوچک با کودک نوپایتان لذت ببرید و با هم فعالیتهای سرگرمکننده مختلفی انجام دهید.انجام کارهای ساده با کودکتان، کمک میکند پیوند محکمی بین شما و فرزندانتان ایجاد شود. همین باعث میشود کودک در محیط خانواده احساس امنیت کند و به شما اعتماد داشته باشد. بهترین حالت این است که شما به عنوان پدر و مادر، دوستان فرزندان خود نیز باشید؛ کسی که فرزند شما میتواند بدون تردید به او تکیه کند.
جمعبندی
در این مقاله از ۱۵ راهکار عملی و مناسبی گفتیم که میتواند به شما و فرزندتان کمک کند برای دوران پیش دستانی آماده شود. اگر کودک شما به تازگی میخواهد وارد پیش دبستانی شود، باید به او آموزشهایی بدهید که بتواند در محیط مهدکودک از پس بسیاری از کارها بربیاد. در این مقاله از لزوم تقویت مهارتهای ارتباطی، اهمیت تحسین کودکان و برقراری پیوندی قدرتمند با آنها صحبت کردیم. همچنین از راهکارهایی حرف زدیم که به کودکان شما کمک میکند اوقات بهتری در پیش دبستانی داشته باشند.
منبع