آشنایی با رشد و تکامل کودکان ۶ تا ۱۲ سال
با رشد کودکان از دوره دبستان تا نوجوانی، تغییرات زیادی در ویژگیهای جسمانی و فعالیتهای مورد علاقه آنها به چشم میخورد. معمولاً کودکان ۶ تا ۱۲ سال برای دوستی ارزش قائل میشوند و بیشتر درگیر فعالیتهایی مانند ورزش و نقاشی میشوند. پزشکان از مراحل رشدی مشخصی استفاده میکنند تا ببیند رشد کودکان مطابق انتظار پیش میرود یا از حداقل میزان رشد فاصله دارد. طیف وسیعی از موارد طبیعی وجود دارد. به همین جهت باید در نظر داشت که بعضی از کودکان، برخی مهارت را زودتر یا دیرتر از دیگران کسب میکنند. کودکانی که زودرس هستند، دیرتر به این مراحل رشدی میرسند. بسیاری از پدر و مادرها همیشه نگران وضعیت رشد جسمی، روانی و هیجانی کودکان خود هستند. به عنوان پدر و مادر، آگاهی از شرایط رشدی کودکان به ما کمک میکند نگرانی خودمان را در این زمینه کاهش دهیم. در این مقاله میخواهیم توانمندیهایی را بررسی کنیم که از کودکان ۶ تا ۱۲ سال انتظار میرود، داشته باشند. اگر شما هم کودکی در این گروه سنی دارید، این مقاله میتواند به شما کمک کند به شناخت بهتری از توانمندیها و ویژگیهای کودکان ۶ تا ۱۲ سال خود برسید و در صورت نیاز بتوانید با یک متخصص مشورت کنید.
کودکان ۶ تا ۱۲ سال چه کارهایی میتوانند انجام دهند؟
هرچه کودکان ۶ تا ۱۲ سال شما بزرگتر میشوند، متوجه تواناییهای جدید و هیجانانگیزی میشوید که به دست میآورند و رشدشان میدهند.هرچند شاید کودکان با سرعتهای مختلفی رشد و پیشرفت کنند و علایق گوناگونی داشته باشند، موارد زیر برخی از نقاط مشترکی به حساب میآیند که ممکن است کودکان ۶ تا ۱۲ سال در این بازههای سنی به آن برسند:
- از طناببازی لذت میبرد.
- دوچرخهسواری را دوست دارد.
- میتواند بند کفشهایش را ببندد.
- دوست دارد نقاشی و طراحی انجام دهد.
- تمرین میکند تا در مهارتهایی که دارد بهتر شود.
- عملیات ریاضی ساده مانند جمع و تفریق را انجام میدهد.
- از بسیاری از فعالیتها لذت میبرد و بیشتر مواقع مشغول است.
کودکان ۸ تا ۹ سال
-
به تنهایی لباس بپوشند.
-
بپرند، رد شوند و تعقیب کنند.
-
از ابزارهایی مانند چکش و پیچگوشتی استفاده کنند.
کودکان ۱۰ تا ۱۲ سال
- دوست دارند بنویسند، طراحی و نقاشی کنند.
کودکان ۶ تا ۱۲ سال چه چیزهایی را درک میکنند؟
با ورود کودکان به سن مدرسه، تواناییها و درک آنها از مفاهیم و جهان پیرامونشان همچنان رشد میکند. هرچند کودکان با سرعتهای مختلفی رشد میکنند، اما موارد زیر مراحل رشدی رایجی است که ممکن است کودکان ۶ تا ۱۲ سال به آن برسند:
کودکان ۶ تا ۷ سال
- گفتن زمان
- درک روز و شب
- درک مفهوم اعداد
- مطالعه کتابهای مناسب سن
- توانایی تشخیص دست چپ و راست
- توانایی تکرار سه عدد به شکل برعکس
- توضیح در مورد اشیا و کاربردهای آنها
- توانایی فهم و کپی کردن اشکال پیچیده مانند لوزی
- توانایی درک دستورالعملهای سه بخشی (به عنوان مثال، اول کاغذ را تا کن، بعد با قیچی برش بزن و بعد رنگش کن)
کودکان ۸ تا ۹ سال
- درک کسرها
- خواندن تاریخ
- درک مفهوم فضا
- شمارش معکوس
- توانایی طراحی و نقاشی
- لذت بردن از داشتن کلکسیون
- مطالعه بیشتر و لذت بردن از خواندن کتاب
- توانایی بیان ماهها و روزهای هفته به ترتیب
کودکان ۱۰ تا ۱۲ سال
- نوشتن داستان
- علاقه به نوشتن نامه
- خواندن روان و درست
- لذت بردن از مکالمه تلفنی یا فرستادن پیام
مراحل رشدی در سلامتی و تناسب اندام کودکان ۶ تا ۱۲ سال
کودکان این گروه سنی برای تقویت قدرت، هماهنگی، اعتماد به نفس و البته زمینهسازی برای یک سبک زندگی سالم، به فعالیت بدنی نیاز دارند. آنها همچنین کنترل بیشتری بر میزان فعالیت خود دارند.کودکانی که از ورزش و فعالیت لذت میبرند، دوست دارند در طول زندگی خودشان نیز فعال باشند. حفظ تناسب اندام میتواند نحوه رشد کودکان ۶ تا ۱۲ سال در مدرسه و عزتنفس آنها را افزایش دهد و همزمان میزان پیشگیری از چاقی را در این گروه سنی بهبود ببخشد. همچنین خطر بیماریهای جدی مانند فشار خون بالا، دیابت و بیماریهای قلبی را در مراحل بعدی زندگی کاهش میدهد.
کودکان ۶ تا ۱۲ سال تا چه اندازه باید فعال باشند؟
کودکان در سن مدرسه باید فرصتهای زیادی برای فعالیت، ورزش و بازیهای متناسب با سن، شخصیت و علایق خود داشته باشند. از طریق فعالیتهای جسمانی، کودکان با ورزشکار شدن، تعیین اهداف، مواجه شدن با چالشها، کار گروهی و ارزش تمرین، آشنا میشوند. طبق دستورالعملهای ویژه فعالیت بدنی برای کودکان ۶ تا ۱۲ سال، توصیه میشود روزانه حداقل یک ساعت فعالیت بدنی متوسط تا سخت داشته باشند. علاوه بر این:
- فعالیتهایی که موجب تقویت استخوانها و عضلات میشود، باید حداقل ۳ روز در هفته انجام شود.
- کودکان معمولاً با دویدن، پریدن و بازی کردن ماهیچههای خود را تقویت میکنند. برنامههای رسمی برای کنترل وزن لازم نیست؛ با این حال با نظارت درست متخصصان، میزان اطمینان شما به عنوان پدر و مادر بیشتر میشود.
- بچهها در سن مدرسه معمولاً در دورههای کوتاهی فعالیت بدنی متوسط یا قوی دارند. این نوع فعالیتها باید شامل دورههای حداقل یک ساعته باشد.
- بیشتر فعالیتهای بدنی باید هوازی باشند؛ کودکان باید برای مدتی از ماهیچههای بزرگ استفاده کنند.
- از فعالیتهای هوازی میتوان به شنا و دویدن اشاره کرد.
آیا کودکان ۶ تا ۱۲ سال باید در ورزشها شرکت کنند؟
سن کودکتان، میزان رشد، تواناییها و علایق او را در نظر داشته باشید. کودکان ۶ تا ۸ سال مهارتهای بدنی اولیه مانند پریدن، دویدن، لگد زدن و گرفتن را تقویت میکنند. بعضی از آنها از انجام این کارها در تیمهای ورزشی لذت میبرند، اما دورههای غیر رقابتی برای بچههای کوچک بهتر است. کودکان ۹ تا ۱۲ سال مهارتهای خود را بیشتر تقویت میکنند. برخی از آنها به یک ورزش متعهد میشوند، در حالی که بعضی دیگر نیز با جدیتر شدن ورزش و شروع شدن رقابت، کنار میکشند. در بازیها مهم است که بدون در نظر گرفتن سن یا فعالیت او، از طریق مربیگری تیم کودکتان یا تشویق او در جایگاه، حمایت خود را نشان بدهید. چنانچه کودکی به ورزشهای سنتی علاقهای نداشته باشد، اشکال ندارد اما یافتن جایگزین برای فعالیتهای او بسیار مهم است. با بچههای خود در مورد فعالیتهای مناسب برای آنها همفکری کنید. کودکی که ورزشهای تیمی مانند فوتبال و بسکتبال را دوست ندارد، تشویق کنید تا سایر گزینهها مانند کاراته، دوچرخهسواری، اسکیت یا تنیس را امتحان کند.
تناسب اندام و بدنسازی در خانه برای کودکان ۶ تا ۱۲ سال
بسیاری از والدین و کودکان، وقتی به تناسب اندام فکر میکنند، ورزشی سازمانیافته در باشگاه را تصور میکنند. اگرچه بعد از تمام شدن روزهای کرونایی، ثبتنام کودکان در یک تیم ورزشی مزایایی دارد اما تمرین و ورزش یک یا دو بار در هفته برای کودکان این گروه سنی کافی نیست. بنابراین والدین نباید به تربیت بدنی در مدارس یا باشگاه اکتفا کنند. چند راهکار برای اینکه کودکان ۶ تا ۱۲ سال شما در خانه نیز فعالیت داشته باشد:
- فعالیت بدنی را بخشی از کارهای روزمره خانواده کنید. مانند پیادهروی بعد از شام با رعایت فاصله اجتماعی. سعی کنید هر روز، تمام اعضای خانوادهتان را فعال نگه دارید.
- زمانی را برای بازی آزادانه کودکان اختصاص دهید. زمانی که کودک به حال خود رها شود، میتواند کالری بیشتری بسوزاند. دنبالبازی و دوچرخهسواری در زمان خلوتی کوچه، نمونهای از این فعالیتها هستند.
- برای خانهتان تجهیزات ورزشی تهیه کنید. لازم نیست تجهیزات گرانقیمتی بخرید؛ توپ، طناب، حلقههای هولاهوپ و وسایلی از این دست، کودکان را ساعتها مشغول میکند.
- در بازی بچهها مشارکت کنید. این کار باعث ورزش کردن خودتان میشود و بچهها نیز دوست دارند با والدین خود بازی کنند.
- زمانی را که به فعالیتهای بیتحرک مانند تماشای تلویزیون اختصاص داده میشود، محدود کنید.
اگر امکانات شما در خانه تمام شد، از زمینهای بازی محله و زمینهای ورزشی استفاده کنید. ورزشهای خانوادگی را بخشی از برنامه معمول خانواده قرار دهید.
به اعضای خانواده اجازه دهید هر فعالیت دلخواهی (مانند اسکیت، بسکتبال و صخرهنوردی) را امتحان کنند.
جلوگیری از آسیبهای ناشی از ورزش در کودکان ۶ تا ۱۲ سال
کودکانی که در یک رشته ورزشی شرکت میکنند، در معرض آسیب هستند؛ مطمئن شوید که کودک شما از تجهیزات محافظ مانند محافظ ساق پا و کفش مناسب در فوتبال یا کلاه ایمنی و محافظ به هنگام دویدن یا اسکیتسواری استفاده میکند.اگر کودکی درد دارد، بهتر است قبل از بازگشتن به ادامه تمرینات و بازی به اندازه کافی استراحت کند. کودکی که به یک بیماری مزمن یا معلولیت مبتلا است، نباید از ترس اینکه دچار آسیب ناشی از ورزش شود از این فعالیتها کنار گذاشته شود.بعضی از فعالیتها ممکن است نیازمند یک تغییر یا تطابق باشند و بعضی نیز ممکن است بسته به شرایط بسیار خطرناک باشند. بهترین کار این است در مورد فعالیتهایی که برای کودک بیخطر است، با پزشک مشورت نمایید.
کودکان ۶ تا ۱۲ سال چقدر باید بخوابند؟
کودکانی که در سن مدرسه هستند، باید در طول شب ۹ تا ۱۲ ساعت بخوابند. تکالیف درسی، ورزش، فعالیتهای فوقبرنامه و برنامههای شلوغ خانوادگی عواملی هستند که ممکن است باعث شوند کودکان ۶ تا ۱۲ سال به اندازه کافی نخوابند.بچههایی که خواب کافی نداشته باشند، حساستر از بقیه بوده و در مدرسه نیز ممکن است دچار مشکل تمرکز و توجه شوند.
داشتن یک زمان خواب ثابت، به ویژه در شبهای مدرسه، خیلی مهم است. حداقل یک ساعت قبل از خواب، لوازم الکترونیکی را خاموش کنید. این کار به فرزندتان اجازه میدهد قبل از خاموش شدن چراغ آرام شود. از قرار دادن تلویزیون در اتاق خواب آنها نیز خودداری کنید.
کودکان ۶ تا ۱۲ سال چگونه با دیگران ارتباط برقرار میکنند؟
توانایی تعامل و معاشرت با دیگران، بخش خیلی مهمی از رشد آنها است. در سن مدرسه، والدین رفتارهایی را در کودکان مشاهده میکنند که نشان میدهد آنها، داشتن دوست و شرکت در گروهها را بیشتر از بازی انفرادی دوست دارند. برخی از ویژگیهای رفتاری رایج در میان کودکان ۶ تا ۱۲ سال عبارتند از:
کودکان ۶ تا ۷ سال
- همکاری و مشارکت
- بازی با دوستان همجنس
- علاقه به تقلید از بزرگترها
- گاهی دچار خشم و عصبانیت شدن
- حسادت نسبت به خواهر و برادر و دیگران
- تنهایی بازی کردن همراه با افزایش اهمیت دوستان
کودکان ۸ تا ۱۰ سال
- علاقه به رقابت و بازی
- شروع به بازی با جنس مخالف
- لذت بردن از گروهها و باشگاههای مختلف
کودکان ۱۰ تا ۱۲ سال
- به والدین احترام میگذارند.
- از صحبت با دیگران لذت میبرند.
- ممکن است علایق عاشقانه در آنها ایجاد شود.
- برای دوستی ارزش قائل میشوند (ممکن است دوست خیلی صمیمی داشته باشند)
چگونه میتوان مهارتهای اجتماعی کودکان ۶ تا ۱۲ سال را افزایش داد؟
موارد زیر را به عنوان راههایی برای تقویت تواناییهای اجتماعی کودک مدرسهای در نظر بگیرید:
- الگوی رفتاری مناسب تعیین کنید.
- او را به فعالیتهای بدنی تشویق کنید.
- به او یاد دهید به دیگران احترام بگذارد.
- کودکتان را تشویق کنید با شما صحبت کند.
- موفقیتهای شخصی و مشارکتی را برای او تعریف کنید.
- فعالیتهای ویدیویی و بازیهای رایانهای را محدود کنید.
- محدودیتها، راهنماییها و انتظارات مناسب داشته باشید.
- کودکتان را تشویق کنید کتاب بخواند و با هم نیز کتاب بخوانید.
- او را در مورد رعایت نظم و انضباط و رعایت قوانین تشویق کنید .
- به فرزند خود کمک کنید فعالیتهایی را انتخاب کند که مناسب تواناییهای او باشد.
منبع